اگر از طرفداران طب گیاهی و سنتی هستید، بدونشک نام گیاه کامفری به گوشتان خورده است. کامفری از گیاهان دارویی ارزشمندی است که در گذشته بهدلیل اثرات ضدّ التهابی و التیامبخشی در درمان عوارضی چون درد، شکستگی، رگبهرگشدن و کبودی مورد استفاده بوده است. این گیاه امروزه در طبّ مدرن نیز مورد توجه قرار دارد و با توجه به تأیید اثرات دارویی آن در مطالعات بالینی و شواهد علمی در فرمولاسیون داروهای گیاهی استفاده میشود.
کامفری که با نام علمی Symphytum officinale شناخته میشود، گیاهی شفابخش با قدمت طولانی است و با توجه به دیوار نوشتههای کشف شده در غارها قدمت آن حداقل به ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد. از لحاظ ظاهری کامفری برگ و ریشههایی با پرزهای کوتاه و کمی تیز دارد. شاید برای شما جالب باشد؛ تاکنون بیش از ۳۰گونه کامفری شناخته شده است و بسته به نوع گونه، رنگ گلهای آن از بنفش تا زرد متفاوت است. مشابه گیاه دم اسب، کامفری نیز ریشههای محکمی دارد و با نفوذ به عمق خاک ویتامینها و مواد معدنی خاک را جذب می کنند و با توجه به این ویتامینها و مواد معدنی گیاهی سودمند برای انسان است.
کلمه کامفری (Comfrey) برگرفته از کلمه لاتین Confirmare به معنی اتصال دو شیء باهم است. دلیل انتخاب این نام برای این گیاه به کاربرد آن در تسریع بهبود کوفتگی، ترکخوردگی و شکستگیهای استخوان، صدمات و سوختگیهای پوستی بازمیگردد. بر طبق شواهد موجود از گذشته، یونانیان و رومیان باستان برای جلوگیری از خونریزیهای شدید، التیام زخمها و شکستگی استخوان از کامفری استفاده میکردند. آنان برای درمان زخمهای موضعی ضماد و برای درمان ناراحتیهای داخلی دمنوشهای کامفری را تهیه میکردند. در کنار ویتامینها و مواد معدنی موجود در کامفری، محققان اثرات دارویی کامفری را به سه ترکیب شاخص این گیاه، یعنی آلانتوئین، الاگیک اسید و رزمارنیک اسید نسبت می دهند.
مواد معدنی | ترکیبات شیمیایی | ویتامینها |
---|---|---|
کلسیم | آلانتوئین | گروه ویتامینهای B |
منیزیم | رزمارینیک اسید | ویتامین A |
سلنیوم | الاژیک اسید | ویتامین C |
سدیم | پلی فنلها | ویتامین E |
آهن | اسیدهای آمینه | ___ |
منگنز | فیتواسترولها | ___ |
ید | تریترینوئیدها | ___ |
فسفر | آلاکالوئیدهای پیرولیزیدین | ___ |
آلانتوئین روند متابولیسم و رشد سلولی در بافت استخوانی (در پی شکستگی استخوان) و بافتهای همبند را تحریک و تسریع میکند. رزمارنیک اسید نیز سبب تسکین درد و التهاب میشود. ویتامینها و مواد معدنی همچون کلسیم و منیزیم تقویتکننده استخوان هستند. تمامی این ترکیبات قدرتمند گیاه کامفری در کنار یکدیگر به تسریع بهبودی شکستگی استخوانها ، کاهش تورم و درد ناشی از رگبهرگ شدن و پیچیدگی و کوفتگی، بهبود دردهای عضلانی کمک میکنند.
از دیگر فواید آلانتوئین، اثرات آبرسانی و مرطوب کنندگی، کراتولیتیک و لایه برداری، ترمیم کنندگی و بهبود ساختار پوست و در نهایت صافی و درخشندگی پوست را می توان نام برد. خواص آنتی اکسیدانی از جمله فواید کامفری برای پوست است و به کاهش فعایت رادیکال های آزاد روی پوست کمک می کند.
الاژیک اسید، ترکیب دارویی ارزشمند دیگری در عصاره کامفری است و اثرات فیزیولوژیکی آن در بهبود موارد آسیب شناختی به اثبات رسیده است. محققان خواص ضدّ ویروسی، آنتیاکسیدانتی، آنتیموتاژنیک و ضدّ سرطان را برای آن ذکر نمودهاند.
حال با توجه به موارد گفته شده، چرا کامفری سمی است و نباید از آن استفاده کرد؟ در گذشته کامفری همانند سایر گیاهان بهصورت خوراکی مصرف میشد. در سال ۱۹۸۴ شورای ملی تحقیقات پزشکی و ملی استرالیا کامفری را یک گیاه سمی خطرناک معرفی کرد و استفاده آن را تنها برای داروسازان و با تجویز پزشک مجاز دانست. تحقیقاتی که در آن زمان صورت گرفت، نشان داد که کامفری دارای آلکالوئید پیرولیزیدین است و هرگونه استفاده خوراکی از آن خطر ابتلا به سرطان و آسیبهای کبدی را به همراه دارد. با بررسیهای بیشتر در اوایل دهه ۲۰۰۰، سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا(FDA) نیز محصولات کامفری را به دلیل سمی بودن از بازار جمعآوری کرد. بررسیهای بالینی و مطالعات علمی نشان دادهاند که روغنها و کرمهای کامفری بهدلیل جذب پایین آلکانوئیدها بیخطر هستند و میتوان برای درمان های موضعی مورد استفاده قرار گیرند.
مصرف فرآوردههای کامفری برای کودکان زیر ۳سال، زنان باردار و شیرده توصیه نمیشود
در صورتیکه از داروهای دیگری استفاده میکنید، قبل از استفاده محصولات حاوی کامفری حتما با پزشک خود مشورت کنید.
برای کاهش خطرات احتمالی، هرگز روغنها و کرمهای کامفری را برروی زخم باز و یا پوست های استفاده نکنید.
همانگونه که ذکر شد، هرگونه مصرف خوراکی کامفری ممنوع است و از استفاده آن باید اجتناب کرد. تحریکات پوستی جزیی از عوارض خفیف استفاده از محصولات موضعی کامفری و موارد زیر از عوارض جدی استفاده خوراکی آن هستند.
آسیب های کبدی
سندرم انسداد ریوی
سرطان
سقط جنین
مرگ
کامفری از گیاهان ارزشمند طبیعت است و بهدلیل خواص شگفتانگیزش در تسکین و التیام درد توسط گیاهپزشکان و بهدلیل خواص ضدقارچی برای تقویت خاک و تغذیه دامها توسط کشاورزان و دامداران استفاده میشود. در این مبحث از معرفی گیاهان دارویی مجله آنلاین وشا دارو بهطور اجمالی به بررسی ویژگیهای گیاه کامفری و علت سمی بودن آن پرداختیم. مجدد تاکید میکنیم از مصرف خوراکی گیاه کامفری برای پیشگیری از سرطان و آسیب هایکبدی خودداری کنید. همانند گذشته پذیرای سوالات و نظرات شما در خصوص استفاده از کامفری هستیم.